Beşiktaş Belediyesi’nin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nın 102. yılı kutlamaları kapsamında düzenlediği “Cumhuriyet Söyleşileri”nin konuğu, 26. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ oldu. “Cumhuriyet’in İzinde: Türkiye’nin Yarını” başlıklı söyleşide Başbuğ, Atatürk’ün liderliği, Cumhuriyet fikrinin doğuşu ve devrimlerin anlamına dair çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Beşiktaş Belediyesi, Cumhuriyet’in 102. yılı dolayısıyla düzenlediği “Cumhuriyet Söyleşileri” kapsamında 26. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’u ağırladı. Akatlar Kültür Merkezi’nde gerçekleşen programa Beşiktaş Belediyesi Başkan Vekili Rasim Şişman da katıldı.
Etkinlik, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı. Ardından katılımcılara İlker Başbuğ’un yaşamına dair kısa bir video gösterildi. Konuşmasına Cumhuriyet Bayramı vurgusuyla başlayan Başbuğ, şunları söyledi:
“Üç gün sonra Cumhuriyetimizin 102. yılını kutlayacağız. Bu zorlu günlerde sizlerle bir arada olmaktan büyük gurur ve mutluluk duyuyorum.”
⸻
“Cumhuriyet düşüncesi Atatürk’te öğrencilik yıllarında filizlendi”
Mustafa Kemal Atatürk’te Cumhuriyet fikrinin ilk kez Manastır Askeri İdadisi yıllarında oluştuğunu belirten Başbuğ, bu dönemin Atatürk’ün düşünsel gelişimindeki önemine dikkat çekti:
“Mustafa Kemal Atatürk’ün sınıf arkadaşı Ali Fuat Cebesoy’un Sınıf Arkadaşı adlı kitabının 185. sayfasında, Atatürk’ün Kurmay Yüzbaşı iken kendisini şöyle tanımladığı yer alıyor:
‘Dava; yıkılmak üzere olan imparatorluktan önce bir Türk Devleti çıkarmak. Meşrutiyetin ilanı yeterli olamaz. Osmanlı İmparatorluğu’nun tasfiyesi, Türk’ün aleyhine olacak şekilde düşmanlarımıza bırakılmamalıdır.’”
Atatürk’ün Cumhuriyet fikrinin arkadaşlarından çok önce şekillendiğini vurgulayan Başbuğ, şöyle devam etti:
“Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nı beraber planladığı bir çekirdek kadro vardır: Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Refet Bele ve Mustafa Kemal. Ancak Mustafa Kemal’i bu kadrodan ayıran en önemli fark, Cumhuriyet fikrinin o yıllarda onun zihninde yer etmiş olmasıdır.
Bu farkın temel nedeni, Mustafa Kemal’in arkadaşlarından farklı olarak İstanbul dışında doğup büyümesidir. Örneğin Ali Fuat Cebesoy ve Rauf Orbay’ın babaları sarayda üst düzey görevlerde bulunmuşlardır. Oysa Mustafa Kemal taşrada yetişmiş, ülkeyi daha yakından tanımış ve gerçek halkın ihtiyaçlarını analiz etme fırsatı bulmuştur.”
⸻
“Atatürk’ün devrimleri kansızdır ve dünya tarihinde eşi yoktur”
Mustafa Kemal Atatürk’ün yalnızca askeri değil, aynı zamanda siyasi bir deha olduğunu ifade eden Başbuğ, Atatürk devrimlerinin dünyada benzeri olmadığını söyledi:
“Tarihteki bütün devrimler kanlıdır. Ancak Atatürk’ün yaptığı devrimlerde bir damla bile kan dökülmemiştir. Bu, dünya tarihinde emsali olmayan bir durumdur. Bitmiş bir imparatorluktan yepyeni bir Cumhuriyet çıkarıyorsunuz ve bunu tamamen barışçıl bir biçimde yapıyorsunuz.”
⸻
“Cumhuriyet, ahlak ve erdem rejimidir”
Atatürk’ün Cumhuriyet’e yüklediği anlamı hatırlatan Başbuğ, Cumhuriyet’in temelinde ahlak, erdem ve halkın iradesi olduğunu söyledi:
“Mustafa Kemal Atatürk, 13 Ekim 1925 tarihinde İzmir Kız Öğretmen Okulu’nda yaptığı konuşmada Cumhuriyet’i şöyle tanımlamıştır:
‘Cumhuriyet, ahlak erdemliliğine dayanan bir rejimdir. Cumhuriyet erdemdir. Cumhuriyet yönetimi, namuslu ve erdemli insanlar yetiştirir. Milletin toplumsal düzeni, sükûnu, şimdiki ve gelecekteki refahıdır.’”
⸻
Program sonunda anlamlı hediye
Söyleşi sonunda Beşiktaş Belediyesi Başkan Vekili Rasim Şişman, İlker Başbuğ’a sanatçı Devrim Erbil’in imzasını taşıyan bir tablo hediye etti. Etkinlik, toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi. Başbuğ daha sonra kendi yazdığı kitabını imzalayarak katılımcılara armağan etti.
