Sindirim kanalındaki değişimler, hamilelikte erken başlar ve genellikle yükselen progesteron düzeylerine bağlıdır. Progesteron dediğimiz hormon düzeyinin yükselişine bağlı olarak sindirim sisteminin tümünde hareket azalır. Bundan dolayı, midenin boşalma zamanı gecikir, yemek borusunun tonusu düşer ve mide ile yemek borusu arasındaki sfinkterin fonksiyonu yeterli olmaz. Aynı zamanda bağırsak hareketlerindeki azalma, hamilelikte sık rastlanan kabızlık şikayetlerine yol açar. Yine venöz basıncın artışı sıklıkla basura (hemoroidlere) neden olur. Safra kesesi fonksiyonu da, hamilelikte belirgin biçimde değişir. Safra kesesinin boşalma süresi uzar ve hacmi artar. Bu fonksiyonun yavaşlaması ve safra bileşiminin değişmesi safra taşlarına eğilimi artırır.
Kabızlık ve basur için öncelikle kepekli ekmek, posalı yiyecekler, kayısı incir gibi meyveler veya kompostolar tercih edilmelidir. Diyete cevap alınamayan vakalarda, ilgili uzman doktora başvurulmalıdır.
Dışkılama sayısının ve miktarının azalmasına kabızlık denir. Anal fissur, hemoroid, spastik kolon, bazı bağırsak ve sinir sistemi hastalıkları kabızlık yapabilir. Bol posalı yiyecekler, sebze, olgun meyve, kepekli ekmek faydalıdır. Sabahleyin aç karnına ılık su içmek, zeytin yağlı yiyecekler bağırsak hareketlerini artırır. Zor dışkılamanız ve zaman zaman kan gelmesi sebebi ile bir genel cerrahi uzmanına muayene olmanız ve kolonoskopi-rectoskopi dediğimiz ışıklı alet ile bağırsaklara ve makata baktırmanız iyi olur. Herhangi bir rahatsızlık yok ise bağırsak düzenleyici, kabızlık giderici ilaçlar kullanabilirsiniz.
“Büyük abdestimi yapmakta zorluk çekiyorum. Bazen bir hafta yapamıyorum. Sert ve ağrılı oluyor. İlaç kullanmaz isem rahatlıyamıyorum, ne yapmalıyım? Ayrıca son zamanlarda bulantı, karın ağrısı, idrarda koyulaşma, göz beyazlarında sararma oldu. Acaba sarılık mı oldum? Ne yapmalıyım? Hangi branş hekimlerine muayene olmalıyım?”
İnsanın normal olarak her gün veya gün aşırı büyük abdestini yapması normaldir. Bu alışkanlıklar çocukluk çağından kazanılır. Tuvalet terbiyesinin düzenli olmadığı durumlarda barsak alışkanlıkları değişmektedir. Büyük abdest sayısının ve miktarının azalmasına kabızlık denir. Anal fissur, hemoroid, spastik kolon, bazı bağırsak ve sinir sistemi hastalıkları kabızlık yapabilir. Bol posalı yiyecekler, sebze, olgun meyve, kepekli ekmek faydalıdır. Sabahleyin aç karnına ılık su içmek, zeytin yağlı yiyecekler bağırsak hareketlerini artırır. Zor dışkılamanız ve zaman zaman kan gelmesi sebebi ile bir genel cerrahi uzmanına muayene olmanız ve kolonoskopi-rectoskopi dediğimiz ışıklı alet ile bağırsaklarınıza ve makatınıza baktırmanız iyi olur. Herhangi bir rahatsızlık yok ise bağırsak düzenleyici, kabızlık giderici ilaçlar kullanabilirsiniz. Sizin yaşınızda prostat veya bağırsak kanseri olmaz. Bulantı, idrarda koyulaşma, halsizlik, gözlerinizin beyazındaki sararma sizde sarılık olma ihtimalini göstermektedir. Bu şikayeteleriniz için bir dahiliye uzmanına muayene olup idrar ve kan tahlili yaptırmanız, karaciğerin ne durumda olduğunu anlamak için karaciğer fonksiyon testleri yaptırmanız iyi olur. Böylece herhangi bir hastalık olup olmadığı anlaşılmış olur. Bir de hepatit mikroplarını aratmanız aşı olmanız açısından iyi olur.
Erkeklerde kabızlık “Parkinson” habercisi
Yapılan araştırmalar, kabızlık çeken erkeklerde parkinson hastalığına yakalanma riskinin, düzenli olarak tuvalete çıkan erkeklere göre 3 kat daha fazla olduğunu gösterdi.
Kabızlık Nasıl Geçer“Neurology” dergisinde yer alan raporda, sürekli kabızlık çeken erkeklerde parkinson hastalığı riskinin, 24 yıl içinde meydana gelebildiği kaydedildi. Raporda, kabızlık çekenlerin, günde iki kez tuvalete çıkanlara oranla 4.1 kat, günde iki kereden fazla tuvalete çıkan insanlara göre ise 4.5 kat daha fazla parkinson riski taşıdığı saptandı
Kabızlık Nasıl Geçer
Bazı kimselerde, yenilen şeylerin hazmedilmiş artıkları, ertesi gün değil de, 2-3 gün sonra çıkarılır. Böylelikle, bağırsaklar, devamlı olarak gıda artıkları ile doludur. Bu durumda, normal olarak dışarı çıkıp gitmesi gereken gaz (yel) geri teper, mideye ve yemek borusuna kadar gider. Hazım yolları tıkanıklığı, çoğunlukla peklik (kabızlık) çekenlerde görülür. Tedavi için aşağıdaki reçeteler kullanılır:
Her sabah aç karnına 1 çorba kaşığı saf zeytinyağı ile 1 çorba kaşığı limonsuyu karıştırılıp, içilir.
4 bardak suya; 2 tutam gülhatmi ve 1 çorba kaşığı keten tohumu konur. 15 dakika kaynatılır. 20 dakika bekletilip, süzülür. Yemeklerden önce, birer çay bardağı içilir.
4 bardak suya, 3 tutam ısırganotu konur. 10 dakika kaynatıldıktan sonra süzülür. Yemeklerden sonra, birer çay bardağı içilir.
1 çay bardağı sıcak suya, 2 çorba kaşığı limonsuyu ve 1 tatlı kaşığı süzme bal karıştırılıp içilir.
Ayrıca; kabızlık tedavisinde kullanılan reçetelerden herhangi biri de uygulanır.
Mide tembelliğine bitkisel tedavi
Midenin besinleri normal sürede gereği gibi hazmedememesine mide tembelliği veya mide zafiyeti diyoruz. Bunun çeşitli sebepleri vardır. Midede asit fazlalığı, mide kaslarının zayıflamış olması, hazma gerekli olan salgıların yeterli olmaması bu sebeplerden bazılarıdır.
Mide tembelliğini gidermek için şu reçeteler uygulanabilir:
6 bardak suya 4 avuç turunç kabuğu konur. Su yarıya ininceye kadar kaynatılır. Süzüldükten sonra içine 4 çorba kaşığı süzme bal konup karıştırılır. Sabah kahvaltısı ve akşam yemeklerinde yarım kahve fincanı içilir.
Kabızlığa karşı karın masajı
Aslında yapamadığınız bir başka şey daha var, o da hareket. Kabızlığın en önemli nedenlerinden biri de hareketsiz yaşamdır. Düzenli yürüyüş ve benzeri bedensel hareketler, bağırsak hareketlerini de arttırdığı için kabızlığın önlenmesinde etkilidir. Boyun fıtığı ve romatizmal nedenlerle hareketsiz bir yaşam geçirmek zorunda olduğunuzu belirttiğiniz için, zaman zaman karnınızı oğuşturarak bağırsak hareketinizi arttırabilirsiniz. Bunun için karnınızın sağ alt kısmından başlayıp sağ üste, oradan sol üste ve daha sonra da sol alta yönlenen dairesel hareketlerle karnınızı oğuşturduğunuz takdirde, hareketsizliğin neden olduğu bağırsak tembelliğini bir ölçüde giderebilirsiniz. Ancak bol su içmeniz konusunda ısrarcı olacağım. Bunun nedeni su metabolizması konusundaki bir gerçek. Eğer vücudunuzun ihtiyacının altındaki bir miktarda su içiyorsanız, vücut, ihtiyacı olan suyu mümkün olduğunca sağlayabilmek için bağırsaktaki suyun hepsini emer, böylece dışkı daha katı bir şekil alır. Az su içme nedeni olarak prostat hastalığını gösteriyorsunuz, prostat büyümesi gibi bir sorununuz varsa, tam tersine çok daha bol su içmeniz gerekiyor. Prostatın büyümesi nedeniyle çoğu zaman, idrar yaptıktan sonra mesane içinde bir miktar idrar kalıntısı olur. Bu kalıntı ne kadar uzun süre durursa, mesane içine karışabilen mikropların çoğalmasına zaman yaratılır ve bu mikroplar da iltihaplanma sorunu yaratmabilir. Bu nedenle bol su içip, bir anlamda mesaneyi ve idrar yollarını yıkamakta yarar var. Bol su içtikçe tuvalete daha sık gitme gereği olur ama, sağlık açısından yararlı olan bu duruma katlanmanız gerekiyor.
Kabızlık ilacı alışkanlık yapar mı?
İlaç kana karışmadığı için herhangi bir sistemik yan etkisi olmadığı gibi lokal etkiler açısından bu güne kadar belirlenmiş bir yan etkisi de bulunmamaktadır. Eğer bol miktarda sebze, meyve, kepekli tahıl ürünleri yiyerek gıdalarla daha fazla posa almayı başarırsanız bir süre sonra bu ilacı almaya ihtiyacınız kalmayabilir.
Hamilelikte kabızlığı önlemek için
Hamile hanımlar, zaman zaman oldukça sıkıntılı günler geçirirler. Bu sıkıntılardan biri de kabızlık'tır. Hormonların değişimi sonucu, bağırsak sisteminde görülen tembellik bazen kabızlığa yol açabilir. Bunu önlemek için şunlara dikkat edin:
* Bol bol meyve suyu için.
* Domates, salatalık, üzüm gibi selüloz içeren meyve ve sebzeleri, kabuklarını soymadan ve çiğ olarak yiyin.
* Düzenli olarak yürüyüş ve egzersiz yapın
Sık idrara çıkıyorum
Sürekli kabızlık ve sık idrara çıkma şikayetinizden bahsediyor, çok az içmenize rağmen, idrara bu kadar sık çıkışınızın nedenini öğrenmek istiyorsunuz. Cevabınız zaten sorunun içinde var. Sorunun kaynağı çok az su içmeniz. İnsan bünyesi en soğuk günlerde bile solunum ve ciltten buharlaşma ile günde yarım litre civarında su kaybeder. Ayrıca zararlı maddeleri atabilmek için de bir miktar idrar çıkarmaya ihtiyacı vardır. Bu nedenlerle her insanın günde 1.5 litre su içmesi gerekir. Bu miktar ishal ve kusma hallerinde ve sıcak günlerde ya da fırın vb. sıcak ortamlarda çalışanlarda daha da artar. Eğer siz sıvıyı az alırsanız, bünye, gıdalardaki sıvının mümkün olduğu kadar fazlasını emecek ve dışkı taş gibi sertleşecektir. Öte yandan idrar da az sıvı içinde çok madde atmaya çalışacağı için çok koyu ve asitli olacaktır. Bu da idrarın idrar yolunda tahriş yaratmasına neden olacağı için biraz idrar birikse bile, sanki çok idrar varmış gibi bir his doğmasına neden olacaktır. Bunun sonucu da az ve sık idrar etme şeklinde kendini gösterir. Ayrıca uzun dönem içinde idrar yolu iltihapları ve taşları gibi başka sorunlara yol açabilir.
Sürekli kabızlık da hemoroid, makat çatlakları fistülleri ve hatta bazı araştırmalara göre bağırsak kanseri riskini arttırabilir. Görüldüğü gibi sorunlarınızın tek kaynağı su içmemek. Günde 1.5 litrenin üzerinde su içmeye başladıktan kısa bir süre sonra tüm sorunlarınızın kaybolduğunu göreceksiniz.
Bağısaklarımdan sorunum var
Kronik konstipasyon tanımı, bir hastalık olmayıp, sürekli kabızlığı anlatır. Sürekli kabızlığa bağlı olarak makat iç zarları çatlayarak kanamaya yol açıyor. Kabızlık konusunda sık sık yaptığım önerilere sizin de uymanız gerekiyor
Her beş Türk'ten biri kabız
Gastroenteroloji-Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nadir Kaya, günde 3 ila haftada 3 kez dışkılamanın normal kabul edildiğini belirtirken, bunun dışındaki hallerde kabızlıktan söz edildiğini söyledi. Tıp dilinde "konstrpasyon" olarak adlandırılan kabızlık, hamilelikte, çocukluk çağında ve 65 yaş üzerinde daha sık görülüyor. Kaya, posalı, düşük lifli diyet, düzenli egzersiz yapmama, yatıştırıcı, depresyon önleyici ilaçların demir preperatların ve idrar söktürücülerin kullanılması, yeterli sıvı tüketmeme, seyahat sırasında yeme alışkanlıklarının değişmesi ve bazı hastalıkların kabızlığa neden olduğunu kaydetti.
Hatalı beslenme alışkanlığının kabızlığın en sık görülen nedeni olduğunu bildiren Kaya, "Bu sebeple kabızlık şikayeti yaşandığında sebze, meyve, kepek ağırlıklı beslenme yapılması ve bol sıvı tüketilmesi gerekiyor. Ancak kafein içeren kola, kahve gibi içeceklerin kabızlığı arttırdığı biliniyor. Bu açıdan bu içeceklerden uzak durarak sık sık su içilmesinde yarar var. Spor yapmak kabızlık probleminin de çözümünde etkili. Düzenli egzersiz yapma barsak hareketlerini hızlandırıyor" diye konuştu.
Türkiye'de 5 kişiden birinde görülen kabızlığın, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görüldüğünü bildiren Kaya, bunun kişilerin günlük yaşam kalitesini etkilediğine dikkat çekti. Kabızlık sorununun görülme sıklığının yaşla beraber arttığını, bu yaşlarda kabızlığın önemli hastalıkların da habercisi olabildiğini söyleyen Prof. Dr. Nadir Kaya, kabızlık şikayeti olan 50 yaş üzerindeki kişilerde kolon kanseri olasılığının mutlaka düşünülmesi gerektiğini ifade etti. Prof. Dr. Kaya tedavi konusunda şunları söyledi:
"Tedavide yüksek lifli diyet, bol sıvı, egzersiz, aynı saatte tuvalet alışkanlığı edinme önerilmelidir. Yaşam biçimini düzenlemek kabızlığı genellikle önlemektedir. Tüm önlemlere rağmen kabızlık düzelmiyorsa yumuşatıcı ilaçlar almak gerekebilir."
Taciz, iç organları da etkiliyor
Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada, kabızlık ile cinsel ve fiziksel taciz arasında ilişki bulunduğu ortaya çıkarıldı. EÜ Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özütemiz, polikliniğe kabızlık şikayetiyle başvuran hastalar üzerinde yaptıkları çalışma sonucunda tacizin kabızlık oluşmasında etken olabileceği kanısına vardıklarını söyledi.
Çalışmayı, 18-60 yaş arasındaki 66 hasta üzerinde yaptıklarını belirten Prof. Dr. Özütemiz, şu bilgileri verdi: "Organik sebebe bağlanamayan ve 6 aydan fazla süren kabızlık şikayeti olan 66 hasta ile çalışılmış, hastalara çeşitli sorular sorulmuştur. Buna göre kabızlık şikayeti ile başvuran hastalarda fiziksel taciz öyküsüne yüzde 9, cinsel tacize ise yüzde 20 oranında rastlanmıştır. Hastaların kabızlık şikayetlerinin süresinin, taciz öyküsü ile ilişkisi araştırılmış ve 5 yıldan fazla süredir kabızlık'tan yakınan hastalarda cinsel taciz oranının yüzde 26.3 olduğu anlaşılmıştır."
KABIZLIĞA LAHANA TURŞUSU
C vitamini yönünden zengin olan ve özellikle kış mevsiminde sofralarımızın vazgeçilmez yiyeceği niteliği taşıyan lahana turşusu, kronik kabızlığı tedavi edici özelliğe sahip. Ayrıca, lahana turşusu tansiyonu normale dönüştürerek, damarlardaki kireçlenmeyi azaltır. Bağırsak içerisinde çürüme sürecini gidererek, kabızlığı önler. Lahana, önemli ölçüde C vitamini ihtiva eder. Bu nedenle C vitamini noksanlığından ileri gelen bütün hastalıkların tedavisinde kullanılabilmektedir. Eskiden gemilere bol miktarda lahana turşusu alındığı, uzun süre denizde kalan denizcilere yedirildiği, bu kişilerin kendilerini çeşitli hastalıklardan lahana turşusu sayesinde korudukları, yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.
Ayrıca lahana turşusu, kanı temizleyici, zehirli gazları dışarı atıcı özelliğe de sahiptir. Bu da erken yaşlanmayı önlemekte, hastalıklara dayanıklılığı artırır.
Tuvalet ihtiyacını ertelemek kabızlığa sebep olur
Erciyes Üniversitesi İç Hastalıkları anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Yücesoy, tuvalet ihtiyacını devamlı erteleyerek geciktirmenin kabızlığa neden olduğunu söyledi.
Kabızlığın beslenme düzensizliği, böbrek ve mide hastalıkları, aşırı stres, leğen kemiğini besleyen adalelerde zayıflama, fazla hareketsizlik, fazla doğum yapma ve doğumların sağlık kuruluşları dışında kontrolsüz bir şekilde yapılması ve özellikle dışkılamanın geciktirilmesi gibi birçok nedeni olduğunu ifade eden Prof. Dr. Yücesoy, bu nedenlerden kabızlığı daha fazla artıran ve tehlikeli olanının dışkılamanın geciktirilmesi olduğunu söyledi.
Dışkılama refleksi uyandığı zaman çeşitli sebeplerle dışkılamanın geciktirilmesi ve bunun alışkanlık haline getirilmesi sonucu kabızlığın arttığını belirten Prof. Dr. Yücesoy, “Özellikle okula yeni başlayan çocuklarda ve çalışan bayanlarda sık görülür.’’ dedi. Erkeklere oranla kadınlarda daha fazla görülen kabızlığın kişilerin yaşam kalitesini de olumsuz etkilediğini, kesinlikle dışkılama ihtiyacının ertelenmemesini ve ihtiyaç duyulduğunda mutlaka geciktirilmeden dışkının çıkartılması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Yücesoy, “Kabızlık sorunu yaşayan kişiler az yağlı, bol lifli sebze, meyve, kepekli unla yapılmış yiyecekler tercih edilmelidir. Ancak kafein içeren kola, kahve gibi içeceklerin kabızlığı artırdığı biliniyor.” diye konuştu.
POSALI GIDA: Taze sebze, meyve, kuru baklagil ve saflaştırılmamış tahıl ürünleri gibi posalı gıdaların tüketilmesinin, sağlıklı bir ömür sürebilmek açısından önem taşıdığını söyleyen Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Şahinbey Hastanesi Diyet Uzmanı Meryem Yılmaz, "Posanın, kan yağlarını ve kan şekerini düşürücü, kabızlığı ve toksik etkiyi, en önemlisi de bağırsak kanserini önleyici etkisi var. Posa, yiyeceklerin bağırsaktaki kalış süresini kısaltarak, kanser yapıcı unsurların bağırsak temasını azaltarak dışarı atılmasını sağlamaktadır'' dedi.
Kabızlık
Edirne’den “Goncagül” rumuzlu okuyucunun sualine cevaptır:
Bağırsak hareketlerinin azalması, dışkı miktarının ve sayısının düşmesi halinde kabızlık meydana gelir. Kabızlık halinde bağırsak gazları atılamaz. Karında şişkinlik ve sancı yapar. Çok olunca yel kaçırma meydana gelir. Öncelikle kabızlığın sebebinin araştırılması lazımdır. Bunun için bir gastroenteroloji uzmanına muayene olunuz. Sabahleyin aç karına ılık su içiniz. Olgun meyve yiyiniz. Posa bırakan gıdalar ve sebzeyi fazla alın. Kepekli ekmek faydalıdır. Her gün tuvalete çıkmayı adet edininiz. Kabızlık giderici ilaçlar kullanın.
Aysel hanımın sualine cevaptır:
Dışkılama sayısının ve miktarının azalması haline kabızlık denir. Çok çeşitli sebepleri vardır. Bağırsak hareketlerini azaltan durumlarda olur. Bağırsaklara dıştan bir baskı olursa meydana gelir. Onun için kolonoskopi ile bağırsakların içine bakılmalı. Sindirimi zor, posa bırakan yiyecekler yemeli. Sabahleyin ılık su içmeli. Olgun meyve yemeli. Hareket etmeli. Bir gastroenteroloji uzmanına muayene olmalı. Bağırsak hareketini artırıcı ilâçlar kullanılabilir. Ancak bunun dozunun hekim tarafından ayarlanması lâzımdır. Bir de sinirlenmemek, sakin bir hayat yaşamak lâzımdır.
KABIZLIK PROBLEMİNE ÇÖZÜM! MUTLAKA GÖZ ATIN...
KABIZLIK PROBLEMİNE ÇÖZÜM! MUTLAKA GÖZ ATIN...
